Nu te koop bij met Stots optiek
Eind 2025 zijn emaille sieraden van Yvonne Manders exclusief te zien en te koop bij Stots Optiek, Arnhemsestraat 22, 3811 LH in Amersfoort.
In een vitrine in de winkel zijn unieke, hoogwaardige ‘draagbare kunstwerkjes’ te zien. Elk sieraad wordt met zorg gemaakt in cloisonné stijl: puur zilver gecombineerd met kleurrijk emaille. Het resultaat is een verfijnde balans tussen ambacht en kunst – sieraden die licht en kleur op een unieke manier vangen. De verkoopperiode loopt van oktober tot en met december 2025.
Uitleg emailleren
Emaille is een harde, gladde en gekleurde laag gesmolten glas die bij hoge temperaturen op metaal wordt aangebracht. Hierdoor ontstaat een permanente verbinding tussen het glas en het metaal.
Emailleren wordt al sinds 1500 vóór Christus beoefend, denk aan het dodenmasker van Toetanchamon. Hoewel er veel technieken mogelijk zijn, zijn deze sieraden vooral in de Cloisonné stijl gemaakt. Dit houdt in dat van platte rechtopstaande draden patronen worden gemaakt, waarbij de cellen die zo ontstaan worden gevuld met emailles.
Omdat dit zo’n onbekende kunstvorm is, hierbij het proces in vogelvlucht:
Ontwerpfase
Een idee wordt omgezet in een ontwerp. De grootte van het sieraad wordt bepaald en de kleuren worden uitgezocht. Iedere kleur emaille heeft zijn karakteristieken wat betreft temperatuur, smeltpunt en reactiviteit met zilver. Door honderden experimenten heb ik mij bekend gemaakt met deze karakteristieken. Met name de warme kleuren zijn ’temperamentvol’ en moeten met zorg worden behandeld.
Maken van het ‘Canvas’
Het zilver wordt grof uitgezaagd en in de wals voorzien van een textuur. Deze patronen weerkaatsen het licht door het transparante emaille heen en dit laat het sieraad sprankelen. In de hydraulische pers wordt de vorm 3D gemaakt. Hierna wordt de contour uitgezaagd en wordt het sieraad van een basislaag emaille voorzien en gestookt. Bijzonderheid: Voor Cloisonné emaille wordt 999 zilver gebruikt, dit is de puurste vorm van zilver!
Draadwerk
De lijnen van het ontwerp worden nu omgezet in zilveren draden, vaak van verschillende dikte. Draad voor draad en met veel geduld worden de zilveren draden nauwkeurig gebogen en op maat gemaakt. De zilveren draden worden daarna met speciale lijm op de zilveren plaat gelijmd. Tijdens het stoken verbrandt de lijm en zakken de draden precies genoeg in de onderlaag emaille, zodat ze gefixeerd zijn.
Vullen van de Cellen
Nu worden de cellen gevuld. Het emaille bestaat uit poeder en wordt met water vermengd. Dit mengsel wordt in een heel dun laagje opgebracht, gedroogd en gestookt op temperaturen tot wel 780ºC! Het glaspoeder smelt en wordt helder gekleurd glas. Dit proces wordt 6-7 keer herhaald tot het emaille de cellen helemaal vult. Bijzonderheid: Cloisonné komt uit het Frans en betekent letterlijk ‘compartiment’ en ‘cel’.
Slijpen
Het sieraad wordt nu glad geslepen. Daarna worden de zilveren draden gepolijst. Het emaille is nu dof door het slijpen. Een laatste keer in de oven zorgt ervoor dat het oppervlak weer prachtig glanzend wordt! (de z.g. Firepolish)
Maken van de zetting
Om het emaille als sieraad te kunnen dragen moet er nog een zetting gemaakt worden. Elke zetting is uniek en wordt uit iets steviger zilver gezaagd, gesoldeerd en gepolijst om perfect om het emaille te passen. Tot slot wordt het emaille in de zetting geplaatst en ‘gezet’ waarbij het bovenste randje zilver over het emaille wordt geduwd.
Meer uitleg en beeldmateriaal onder de knop “Technieken”.
De kunstenaar
Voor mij is emailleren een magische kunstvorm: je brengt glaspoeder (emaille) aan op een plaatje metaal, zet het een paar minuten in een speciale oven en dan komt het er prachtig glanzend uit. Bovendien zijn de kleuren betoverend, ze sprankelen door de inval van het licht. Sinds 2018 houdt ik mij intensief met deze kunstvorm bezig. Meer over mij op deze pagina.
Speciale wensen en opdrachten
In overleg kunnen sieraden in opdracht worden gemaakt of aangepast. Op mijn website zie je een aantal voorbeelden van wat in opdracht allemaal mogelijk is.